De zes fases van
Mantelzorg
Fase 1
De aanstaande mantelzorger
Wie ben je? Je maakt je steeds meer zorgen dat je familielid of vriend in de nabije toekomst steeds meer je hulp en tijd nodig zal hebben. Je maakt je zorgen vanwege de leeftijd van je familielid, de huidige en toekomstige medische toestand en huidige leefomstandigheden.
Jouw sleutelwoord: vraag - Stel vragen aan je familielid of vriend over welke zorg nodig is. - Stel vragen aan zorgverleners. - Stel vragen aan juristen en financiële planners. - Stel vragen aan familieleden die waarschijnlijk ook betrokken zullen zijn bij jouw mantelzorgrol.
Jouw uitdaging
Leer te begrijpen wat je je familielid of vriend nodig heeft op het gebied van gezondheid, financiële ondersteuning en emotionele ondersteuning.
Je doel
Verwacht je dat je binnenkort mantelzorger wordt? Dan is het tijd om jezelf voor te bereiden. Bekijk wat je opties zijn, verzamel informatie, en geef je naaste de mogelijkheid om zijn of haar gevoelens en waarden met je te delen. Dit is ook de tijd om te zorgen voor jezelf: blijf in contact met familie en vrienden, geniet van je hobby's en interesses en het nastreven van je carrièredoelen.
Wat kun je doen als aanstaande mantelzorger?
1) Raadpleeg een goede advocaat die kennis heeft van zorg. Leer meer over duurzame volmachten als het gaat om de financiën en gezondheidszorg van je naaste, maar ook op het gebied van levenstestamenten. Zorg ervoor dat je naaste de juiste juridische papieren geregeld heeft.
Het is handig om aan een advocaat te vragen wat je allemaal moet weten om je goed voor te bereiden op de toekomst, welke aanvullende documenten je nodig hebt en waar je nog meer aan moet denken.
In het geval van een levenstestament legt degene die de zorg in de toekomst nodig heeft een vertrouwenspersoon vast die alles voor hem of haar kan regelen, als diegene dit zelf niet meer kan. Let ook op de regels die kunnen verschillen per gemeente.
2) Achterhaal de financiële situatie van degene die zorg nodig heeft. Kennis over zijn/ haar financiën kan je helpen bij toekomstige keuzes op het gebied van gezondheidszorg. Ga na wat het maandelijkse inkomen is van je naaste uit pensioenen of uit de AOW of andere sociale voorzieningen. En check of er nog andere geldstromen zijn, bijvoorbeeld uit lijfrenteverzekeringen, beleggingen of bankrekeningen. Raadpleeg financiële planners om ervoor te zorgen dat investeringen zo lang mogelijk meegaan.
3) Zoek uit wat voor opties er zijn voor zorg via de gemeente of via de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD). Wat voor mogelijkheden zijn er voor thuiszorg? Welke thuiszorginstellingen bieden kwaliteit én zijn betaalbaar? Welke opties zijn er voor wonen: is er in de buurt een serviceflat of woon-zorgcomplex? Zoek contact met gemeentelijke organisaties (zoals wijkteams) om brochures en informatiefolders te bemachtigen. Bekijk daarnaast de huidige woonsituatie van je familielid of naaste. Is de woonsituatie nog veilig als je naaste in een rolstoel terechtkomt of bedlegerig wordt? Wat voor aanpassingen kun je nu doen in de woning om zorg aan huis in de toekomst mogelijk te maken? Of zijn de nodige veranderingen haast onmogelijk? En zo ja, welke andere opties zijn er dan nog: je eigen huis, een serviceflat of woon-zorgcomplex?
4) Onderzoek wie de huidige zorgverleners zijn. Leer de artsen kennen en verzamel informatie over medicatie.
5) Concentreer je op de realiteit van de situatie. Houd een reële kijk op de situatie: wat is het ergste dat er kan gebeuren? Wat is de best mogelijke uitkomst? Bepaal vervolgens welke opties beschikbaar zijn voor elk van deze uitkomsten.
6) Houd een dagboek/logboek bij. Schrijf je gevoelens, zorgen en acties op. Je zult misschien verbaasd zijn over gevoelens van verlies. Een goede voorbereiding op de toekomst maakt het mogelijk in te zien wat degene voor wie je zorgt kwijtraakt, en wat je zelf kwijtraakt. Jullie zullen beiden veranderingen in jullie relatie ervaren, maar ook veranderingen in je planning en in de hoeveelheid vrijheid die je hebt. Schrijf je gedachten op over de dingen die je misschien zal moeten inleveren- en over hoe je deze dingen toch zo lang mogelijk vast zou kunnen houden, al is het maar door kleine aanpassingen en veranderingen.
7) Neem de tijd om je eigen zaken op orde te stellen. Het is gemakkelijk deze zaken over het hoofd te zien als het leven simpel lijkt. Mantelzorgen, vooral als het intensiever wordt, kan zwaar zijn. En het is zwaarder als je onopgeloste emotionele problemen hebt met degene voor wie je zorgt of met andere familieleden. Heb je moeite om voor jezelf op te komen? Dan is dit het moment om met een therapeut of coach te werken aan het krijgen van vertrouwen in je beslissingen en wat jouw behoeften zijn. Heb je er moeite mee om hulp te vragen? Dan is dit een goed moment om uit te zoeken waarom, en om te oefenen met om hulp vragen. Weten hoe je om hulp kunt vragen en wanneer is een fantastische vaardigheid die je veel voordelen oplevert.
“De Vier inzichten,” een boek van Don Miguel Ruiz, biedt inzichten over onze persoonlijke gedragscodes. Gedurende je tijd als mantelzorger, zul je in contact komen met familie, vrienden en zorgverleners waar je helemaal gek van wordt. Dit boek geeft je handvatten om je hoofd koel te houden.
8) Ga na wanneer je in je beste vorm bent, zowel fysiek als financieel. Vind een sportroutine die je leuk vindt. Zorg voor gezonde voeding. Betaal je schulden af. Bespaar zoveel je kan. Vind je het lastig om met geld om te gaan? Lees boeken en volg lessen (online en binnen je gemeenschap) om het gemakkelijker te maken. Je moet straks in je beste vorm zijn, fysiek, emotioneel en financieel.
9) Verdiep je in het levensverhaal van degene voor wie je gaat zorgen. Leg zijn/haar verhaal vast in een dagboek, video- of geluidsopname. Verzamel recepten, foto’s, brieven, gedichten en verslagen welke iets zeggen over het leven van je naaste en zijn/haar mijlpalen. Vraag je naaste naar zijn/haar jeugd, ouders, broers en zussen en eerste liefdes. Betrek andere familieleden, onder wie eventuele kinderen van degene voor wie je zorgt, in de gesprekken.
10) Begin elke dag in de wetenschap dat je liefde kent. De moeilijkste gevechten in mantelzorg beginnen van binnen. De meeste gevechten gaan in feite over de vraag of je geliefd wordt- door degene voor wie je zorgt, door andere familieleden, door vrienden of door je geliefde. Stop die strijd nu: weet dat je liefde hebt. Weet het nu, zodat je jezelf er later aan kunt herinneren.
11) Waar voel jij je goed bij? Wat kun je op regelmatige basis doen om jezelf gezond te houden? Wees lief voor jezelf. Je bent te belangrijk - nu, morgen en elke dag daarna - om je eigen gezondheid te vergeten. In andere woorden: wat houd je op de been?
Fase 2
De beginnende mantelzorger
Wie ben je? Je bent (net) begonnen met de zorg voor een familielid of vriend op regelmatige basis. Wekelijks, of misschien meerdere malen per week. Je taken variëren van boodschappen doen en rekeningen betalen tot het bieden van enkel ondersteuning bij praktische zorg. Jouw sleutelwoord: vind –Vind behulpzame diensten. –Vind ondersteuning die troost biedt. –Vind manieren om van je hobby’s en interesses te genieten.
Jouw uitdaging Het vinden van een werkbare oplossing.
Jouw doel Dit is jouw instap in de rol van mantelzorger. Dit is jouw moment om te experimenteren en ervaring op te doen en om te kijken wat werkt. Dit is je mogelijkheid om te leren hoe het zorgsysteem met je kan samenwerken, of in andere gevallen, je tegen kan werken. Dit is het moment om je "mantelzorgpersoonlijkheid" vorm te geven: bij welke taken voel jij je op je gemak. Bij welke taken voel je je ongemakkelijk? Hoe goed kunnen jij en degene voor wie je zorgt met elkaar opschieten? Welke situaties kunnen zorgen voor grote spanningen voor jullie beiden? Dit is ook het moment waarop je een idee krijgt van de huidige en toekomstige budgetten die je nodig hebt om de vereiste zorg te kunnen bieden.
Daarnaast: onderhoud je eigen hobby’s en interesses (misschien kun je alleen de dingen blijven doen waar je het meest van geniet). Zorg ervoor dat je er een gewoonte van maakt om tijd met jezelf door te brengen en te genieten.
Wat kun je doen als beginnende mantelzorger?
1) Kom zoveel mogelijk te weten over de aandoening, ziekte of kwaal van je naaste. Raadpleeg lokale afdelingen van landelijke organisaties als Reuma Nederland, Alzheimer Nederland of KWF Kankerbestrijding. Hoe ziet de toekomst eruit voor jou en degene voor wie je zorgt?
2) Leer hoe je de juiste zorg kunt bieden van professionele zorgverleners of van video’s over gezondheidszorg, handleidingen of boeken. Is je naaste opgenomen in het ziekenhuis of krijgt een kortdurende behandeling in een verpleeghuis? Vraag het personeel dan om je de juiste zorgtechnieken te laten zien: tillen, transfers, wassen. Of zoek op internet naar praktische informatie.
Het is erg lastig om zorg te verlenen als je onzeker bent over wat je doet. Je zult je veel beter voelen als je zeker bent van je vaardigheden.
3) Sluit je aan bij een online steungroep of een steungroep in je omgeving. Het kan soms eenzaam zijn om een mantelzorger te zijn! Steungroepen brengen je in contact met anderen in soortgelijke situaties. Vaak hoor je van andere mantelzorgers over maatschappelijke/ gemeenschappelijke hulpbronnen en hoor je over mogelijkheden die je nog niet kende.
4) Houd er rekening mee dat je regelmatig een pauze moet nemen van het mantelzorgen. Plan regelmatig pauzes. Een uur per dag, een middag per week, of een dag per maand - wat je maar kunt.
Roep de hulp in van familie en diensten vanuit de gemeenschap (zoals een vrijwilligersgroep bij de plaatselijke kerk) zodat je geregeld vrij kunt nemen. Familieleden kunnen je op veel manieren helpen - met financiële hulp, sociale ondersteuning (door degene die zorg nodig heeft vaker eens op te bellen om even te praten), maar ook met respijtzorg.
5) Vertrouw op hulp van gemeenschapsorganisaties. NLvoorelkaar, Maaltijd aan huis, Nationaal Ouderenfonds, thuiszorgorganisaties of dagopvangcentra, om maar een paar te noemen, bieden vaak diensten die je naaste nodig heeft.
Neem contact op met je plaatstelijke ouderenbond voor een lijst met diensten en organisaties in je gemeenschap. Bezoek je plaatselijke winkel voor medische apparatuur of hulpmiddelen die het zorgen makkelijk maken en je naaste meer onafhankelijkheid.
Bedenk dat het toestaan van de hulp van anderen een teken van kracht is.
Vraag daarnaast naar lokale, gemeentelijke of landelijke programma’s die financiële hulp voor je naaste of jezelf bieden. Naarmate de zorgbehoeften van je naaste toenemen, zullen ook de kosten die met deze zorg gepaard gaan toenemen. Als je begrijpt welke programma’s kunnen helpen, kun je ook inzicht krijgen in wat je naaste kan betalen, en kun je ook betere plannen maken voor de toekomst.
6) Respecteer de wensen van je naaste. Vraag eventueel naar zijn of haar inbreng en ideeën. Voelt je naaste zich nog fijn om thuis te wonen. Wat vind je naaste eng of waar is je naaste bang voor? Dit zijn ook vragen om jezelf te stellen!
7) Geef de veranderingen weer in je dagboek. Hoe voel je je nu? Wat zijn je zorgen? Angsten? Naar welke resultaten werk je toe? Welke verliezen heb je in deze periode opgemerkt? Welke veranderingen in de relatie zorgen ervoor dat je je verdrietig voelt? Welke veranderingen geven je juist troost?
8) Begin een tweede dagboek dat je gebruikt om de behoeften van je naaste en je verantwoordelijkheden op het gebied van de zorg te beschrijven.
Noteer eventuele veranderingen in de gezondheid en toestand van je naaste, zodat je je zorgen kunt bespreken tijdens doktersafspraken. Gebruik dit dagboek als zorghandleiding, deze kan je helpen als andere deze taak overnemen.
9) Maak er een gewoonte van om regelmatig familiebijeenkomsten te houden. Woon je met je naaste in een huishouden met andere gezinsleden (inclusief eventueel kinderen), overweeg dan om huisregels op te stellen.
Regels voor het huishouden zijn onder meer:
- Wie doet wat, hoe en wanneer; - Richtlijnen voor ruzie, plezier en feesten; - Een schema voor bezoek en met welke reden; - Verwachtingen ten aanzien van draagvlak, betrokkenheid en participatie.
10) Beheer het geld: ontwikkel een budget, houd de uitgaven bij, zet een administratie op voor rekeningen en kwitanties. Houd de uitgaven van je naaste gescheiden van die van jou en je gezin.
Bewaar de rekeningen en betalingsbewijzen van alle betalingen die je uitvoert voor je naaste. Als het teveel wordt, denk dan aan hulp in de vorm van een professional, zoals een financieel planner of een vertrouwenspersoon van de bank, om toezicht te houden op de financiële situatie van je naaste, inclusief het betalen van de rekeningen.
11) Zorg voor een spaarpotje, zodat je oplossingen kunt inhuren. Deze spaarrekening financiert oplossingen voor vrije tijd, pauzes en back-upplannen. Leg maandelijks een bedrag in. Gun jezelf flexibiliteit in de manier waarop je het maandbudget gebruikt. Gebruik het voor je naaste, voor het huis of voor jezelf.
12) Zorg voor back-upplannen en maak vervolgens back-upplannen voor uw back-upplannen.
Stel jezelf de vraag: “Wat als ….” En maak vervolgens een plan om de “wat alsen” te beheren. Als het kan gebeuren, zal het hoogstwaarschijnlijk ook gebeuren. Zorg dat u klaar bent met een plan.
Een manager geriatrische revalidatiezorg (thuis met ambulante revalidatie ipv opname) kan behulpzaam zijn bij het ontwikkelen van uw back-upplannen.
13) Zorg voor een eigen paradijs van privacy. Noem een logeerkamer of een hoek in de kelder jouw plek. Voeg je favoriete dingen toe (boeken, chocolade, kaarsen, plakboek, dagboek, muziek, tv, video’s, fotografie, familiefoto’s) om van deze ruimte een toevluchtsoord te maken waar je graag gebruik van maakt.
14) Ga door met het handhaven van je gezonde levensstijl. Let erop wanneer de stress te veel comfortfood of te weinig wandelingen veroorzaakt. Een van de beste verdedigingen tegen de gevolgen van stress is een gezonde levensstijl.
15) Waar voel jij je goed bij? Wat maakt je blij in deze fase? Wat helpt jou om je dagelijks goed te voelen? Geniet elke dag van deze momenten.
Fase 3
De ervaren mantelzorger
Wie ben je?
Je betrokkenheid bij je naaste is bijna dagelijks, zo niet constant. Het kan zijn dat je bij degene woont voor wie je zorgt of dat je dag zodanig is gestructureerd dat deze beschikbaar is voor je naaste.
Je begint je af te vragen: hoe lang kun je nog op deze manier leven? Je humeur is soms vrolijk – je bent er trots op dat je zulke fijne zorg hebt kunnen verlenen en beslissingen hebt kunnen nemen die de wensen van je naaste ondersteunen. – en soms melancholisch – waarom jij?
Je rouwt om het verlies van de capaciteiten en functies van de zorgvrager en verlangt vaak naar de dagen voordat je mantelzorg gaf. En, je bent moe.
Jouw sleutelwoord: ontvangen
- Hulp ontvangen – van iedereen die het aanbiedt; - Pauzes krijgen tijdens de mantelzorg; - Ondersteuning krijgen.
Jouw uitdaging
De steun en kracht vinden om door te gaan.
Jouw doel
Om een routine te ontwikkelen, maak je een vertrouwd schema voor jezelf en je naaste. Een routine helpt je om om te gaan met de overweldigende stress en verantwoordelijkheden die je uitputten.
Een routine zal jou en je naaste troost bieden; deze fase kan voor beiden de moeilijkste zijn. De veranderingen waarop je je in Fase 1 en Fase 2 hebt voorbereid, zijn nu werkelijkheid; Je bent de stabiele factor geworden voor een familielid of vriend. Creëer naast de zorgroutine van je naaste ook een routine voor jezelf, met daarin bijvoorbeeld tijd voor het onverwachte, een ritueel waarmee je de dag begint en eindigt, een -gezondheids- activiteit die je spirituele, emotionele, fysieke en mentale behoeften voedt.
Wat kun je als ervaren mantelzorger doen?
1) Bepaal je grenzen per dag en in je rol. Hoe lang mag je naaste thuisblijven? Wat is je comfortniveau bij het verlenen van zorg bij je thuis? Sommige mantelzorgers voelen zich bijvoorbeeld ongemakkelijk bij het verlenen van zorg wanneer hun naaste incontinent wordt. Anderen besluiten dat ze thuiszorg kunnen verlenen, zolang de verzekering of zorg-uitkeringen een deel van de kosten voor thuiszorg compenseren. Anderen vinden dat zij zorg kunnen verlenen zolang hun andere familieleden, zoals bijvoorbeeld echtgenoten /volwassen kinderen, dit zullen verdragen.
Net zo belangrijk als het begrijpen van je grenzen in je rol, is het herkennen van grenzen gedurende de dag.
Overweeg:
- Welke taken en verantwoordelijkheden voelen als een worsteling?
- Op welk momenten gedurende de dag ervaart je de meeste stress?
- Wanneer merk je dat je te laat komt, je geduld verliest, op zoek bent naar een oplossing?
- Wanneer merk je dat je bang bent of ergens een hekel aan hebt?
- Wanneer kom je in een trouwtrekwedstrijd terecht met je naaste?
- Welke momenten van de dag zijn moeilijk voor je naaste?
- Wanneer worden de zorgen over je naaste gedurende de dag intenser?
Wanneer je je grenzen begrijpt, kun je hulp zoeken om te beheren wat buiten je grenzen ligt.
Als je je grenzen begrijpt, zorg je ervoor dat je je naaste en je gezin in een veilige plek blijven.
Iedereen heeft grenzen, wat zijn de jouwe?
2) Wat zijn de grenzen van je naaste? Als je de grenzen van je naaste begrijpt, kun je je dag plannen en de zorg organiseren. Grenzen zullen regelmatig veranderen, dus houd rekening met veranderingen in wat je aankunt en vermoeidheid. Weet je niet zeker hoeveel hulp je moet plannen? Voeg meer toe dan je denkt. Je kunt nooit teveel hebben.
3) Zorg voor regelmatige pauzes. Overweeg jaarlijks een wekelijkse vakantie. Onderzoek de mogelijkheid om je naaste een kort verblijf in een verzorgingshuis in je gemeente of vraag familieleden om elk jaar of elke twee jaar de zorg over te nemen, zodat je zelf een korte vakantie kunt nemen. Blijf je dagelijkse, wekelijkse of maandelijkse pauzes nemen. Blijf je eigen interesses of hobby's uitvoeren. Neem de tijd om van je eigen paradijs te genieten die je in Fase 2 hebt gemaakt.
4) Gebruik je spaarrekening. Blijf sparen en neem ook geld op en gebruik dit voor vrije tijd, pauzes of back-upplannen.
5) Blijf op de hoogte van het zorgsysteem – een ondersteuningssysteem van de verzorger of empathie en begrip van familieleden en vrienden.
6) Blijf op de hoogte van de ziekte of aandoening van je naaste. Wat is de volgende stap voor je naaste? Ben je klaar voor de volgende stappen in de ziekte?
7) Verhoog de zorg naarmate de zorgvraag hoger wordt. Voel je op je gemak bij het toevoegen van meer hulp naarmate dit nodig is. Je denkt misschien: “Ik vind het prima zoals het nu gaat”. Noteer de problemen van de dag, werk er vervolgens aan om hulp voor je naaste en jezelf toe te voegen om de problemen te beheersen.
8) Beheer het budget net zo goed als dat je de zorg beheert. Naarmate de zorgbehoeften toenemen, groeit ook het budget. Als je naaste geld heeft om ongeveer 18 maanden in een verpleeghuis te verblijven, let dan op de situatie. Dit is het moment om plaatsing in een verzorgingshuis te overwegen, wanneer de inkomsten van je naaste de beste keuzes oplevert. Houd een familiebijeenkomst, bezoek lokale voorzieningen, overleg met (zorg)professionals, zoals de manager geriatrische zorg. Je zou kunnen besluiten dat dit niet het moment is om te beslissen. Dat is goed. Het is belangrijk om te beseffen dat het budget soms de beslissing bepaalt waar de zorgvrager zorg blijft ontvangen.
9) Blijf in beide dagboeken schrijven, dagboek 1 en 2, over je naaste.
10) Vergeef jezelf voor je slechte momenten en slechte dagen. Deze zullen voorkomen. Nadat het voorgekomen is, geef je jezelf een schone lei om opnieuw te beginnen.
11) Stel grenzen voor het beschermen van je tijd, je waarden, je welzijn, je prioriteiten en jezelf. Voorbeelden hiervan zijn:
- “Na de lunch neem ik een pauze van twee uur. Ik heb alles wat je nodig hebt in de woonkamer staan. Dank je wel dat ik van deze tijd kan genieten en voor je steun.”
- “Ik voel me ongemakkelijk bij de toon van ons gesprek. Laten we ons gesprek tot morgen uitstellen.”
- “Ik ben bezet, dus kan je verzoek niet afhandelen, maar dank je wel dat je aan mij denkt.”
12) Geef jezelf en je naaste de ruimte voor moeilijke momenten en slechte dagen. Wanneer je het moeilijk hebt, zeg dan gewoon: “Ik heb een slechte dag. Ik neem een paar minuten voor mezelf.” Als je naaste het moeilijk heeft, zeg dan: “Het spijt me dat je een slechte dag hebt. Ik zal je even wat ruimte geven.”
Fase 4
De pragmatische mantelzorger
Wie ben je?
Je hebt het allemaal meegemaakt: ziekenhuisopname en ontslag; kortdurende realidatieverblijf in een verpleeghuis; een breed scala aan gemeenschapsdiensten. Het kan zijn dat je twijfelt aan het advies van zorgverleners; je hebt net lang genoeg in het gezondheidszorgsysteem gezeten om te weten dat zorgverleners soms niet de beste belang voor ogen lijken te hebben. Sommige familieleden en zorgverleners maken zich zorgen over je vermogen om humor te vinden in situaties die zij aanstootgevend vinden. Ze beschouwen je houding als ‘harteloos’ en ‘onverschillig’.
Integendeel, je hebt een zeer praktische, zeer realistische benadering van je rol als mantelzorger, en je gevoel voor humor is een cruciaal hulpmiddel geweest voor je overleving. Zonder jouw gevoel voor humor had je het al lang opgegeven.
Jouw sleutelwoord: Welkom
- Verwelkom de vreugde van je relatie; - Welkom vergeving (van jezelf, van je naaste of andere familieleden of vrienden) - Welkom gedeelde activiteiten
Jouw doel
Krijg een beter inzicht in jezelf en je naaste. Je bent gewend aan je rol en de routine; nu is het jouw kans om een stap terug te doen en na te denken.
De eerste drie fases hebben de basis gelegd voor deze fase, jouw periode voor persoonlijke groei.
Wat kun je als pragmatische mantelzorger doen?
1) Werk aan het vinden van plezier in de relatie met je naaste. Minder plezierige taken zijn je praktische taken: baden, aankleden, incontinentiezorg. Maar deze taken brengen jullie samen, dit is jullie tijd samen. Maak je praktische taken wat leuker: zing liedjes, vertel moppen, deel doelen en dromen.
2) Werk aan het vergeven van je naaste voor pijn uit het verleden. Wrok jegens fouten en onrechtvaardigheden uit het verleden zal je huidige rol als mantelzorger erg moeilijk maken. Laat los wat was en concentreer je op het gezonde en productieve. Je naaste vergeven is een van de beste manieren waarop je voor jezelf kunt zorgen.
3) Ontwikkel een gewoonte om te genieten van gedeelde activiteiten. Ontwikkel een routine waarin de tijd wordt gedeeld als bijvoorbeeld man-vrouw, moeder-dochter, vader-zoon, in plaats van alleen mantelzorger voor je naaste. Door de rollen van mantelzorger en jezelf zijn los te laten, kun je van elkaar genieten.
4) Begin na te denken over je toekomst. Welke doelen moet je nog bereiken? Hoe kun je ze bereiken? Hoe kan je naaste helpen deze te bereiken?
Fase 5
De mantelzorger in transitie
Wie ben je?
Je zorgt al een tijdje voor je naaste en voelt nu het einde.
Jouw sleutelwoord: Toestaan
- Geef jezelf de tijd om te rouwen en te treuren - Laat herinnering blijven bestaan - Kijk terug op je ervaringen
Jouw uitdaging
Stop met het “geven” van mantelzorg maar concentreer je op het “zijn”. Je bent gewend om te geven en te doen. Nu is het tijd om gewoon bij je naaste te zijn.
Jouw doel
Om met je naaste mee te lopen tijdens zijn laatste maanden en weken, en zijn of haar beslissingen over de laatste zorg uit te voeren die je beiden hebt besproken tijdens Fase 1 (of zo snel als mogelijk).
Omdat jullie allebei het gevoel hebben dat de reis eindigt, is dit ook een tijd om te rouwen en verdriet te hebben. En, deze fase gaat over liefhebben en je goed voelen over jullie tijd samen. Je zult ook vragen hebben en je zorgen maken over het volgende hoofdstuk in je leven.
Wat kunt je als mantelzorgen in transitie doen?
1) Gebruik je gezonde verstand als je je pauzes neemt. Je hebt nu niet veel tijd meer om door te brengen met je naaste. Vertrouw op je gevoel en besteed zoveel tijd met je naaste waarbij jij je goed voelt. Wanneer anderen je aanmoedigen om een pauze te nemen en je weet dat dit niet het juiste moment is, laat hen dat ook weten: “Tijd met mijn naaste is mijn prioriteit. Ik waardeer je bezorgdheid, maar ik ben oke”.
2) Gun jezelf de tijd om te rouwen en te treuren. Je ervaart een enorm verlies. Dat voel je.
3) Denk aan je naaste. Je hoeft geen kleding weg te geven of foto’s te verwijderen totdat jij je er goed bij voelt. Wanneer familie en vrienden aarzelen om over je naaste te praten (ze zijn bang om je van streek te maken), verzeker hen dan dat het delen van herinneringen, gelach en verhalen je veel troost biedt.
4) Denk met trots terug aan je verantwoordelijkheden en beslissingen op het gebied van je mantelzorgtaken. Vind troost in de wetenschap dat je het beste hebt gedaan wat je kon.
5) Lees je dagboek. Hoe ben je vandaag anders dan op de dag dat je voor het eerst in je dagboek begon te schrijven? Hoe ga je deze ervaring gebruiken om je toekomstige relaties te verbeteren?
6) Waar voel jij je goed bij? Wat maakt je blij in deze fase? Misschien heb je in deze fase niets nodig. Neem je tijd. Het is wat ervoor zorgt dat jij jezelf blijft.
7) Na het geven. Maak contact met andere voormalige mantelzorgers die zich aanpassen aan een leven na de mantelzorg.
Fase 6
De voormalige mantelzorger
Wie ben je?
Je rol als mantelzorger is ruim twee jaar geleden geëindigd. Je voelt je gedwongen om een verschil te maken in de levens van andere mantelzorgers. Je deelt gemakkelijk informatie met andere mantelzorgers in de eerdere fases. Je start een bedrijf dat zich richt op het helpen van mantelzorgers of je vindt een baan waarin je andere mantelzorgers bijstaat. En, je koestert elke relatie die je in je leven heeft, en je eigen gezondheid, en beseft dat dit niet als vanzelfsprekend beschouwd mag worden.
Jouw sleutelwoord: Koester
- Koester je dromen - Koester je uitdagingen die hebben geleid tot je kansen en nieuwe vaardigheden - Koester je kansen om je ervaringen te delen - Koester herinneringen aan je naaste
Jouw uitdaging
Om je vroegere rol als mantelzorger te integreren in je nieuwe leven.
Jouw doel
Om de lessen toe te passen welke je hebt geleerd uit je rol als mantelzorger, van je naaste en van familieleden en vrienden. Tijdens deze fase, die zo lang kan duren als je wilt, zelfs je hele leven lang, pluk je de vruchten van je inspanningen.
Wat kun je als voormalig mantelzorger doen?
1) Volg je dromen. Maak je doelen werkelijkheid.
2) Mantelzorgers zullen naar jou kijken als mentor en leider. Geef mantelzorgers in eerdere fases dezelfde vrijheid om te struikelen en standvastig te blijven als jij ervaarde. Deel je ervaringen met de mantelzorgers in alle eerdere fases. Zij kunnen van jou leren!
3) Koester de herinneringen aan je naaste. Blijf regelmatig denken aan je naaste, door middel van rituelen, zoals ter ere van je naaste genieten van een ijsje op zijn/haar verjaardag, of door een boom te planten ter ere van je naaste. Het lezen van je dagboeken en terugdenken aan die tijd zal een geweldige manier zijn om te onthouden. Natuurlijk, je beste herdenking aan deze herinnering aan je naaste is een leven voor jezelf opbouwen, gevuld met gezonde relaties, productieve zorg en plezier en gelach.
4) Waar voel jij je goed bij? Deze vrije tijden hielden je op de been. Bedenk nu hoe je ze gaat gebruiken in jouw toekomst. Hoe is je vrije tijd veranderd? Hoe ben je zelf veranderd? Wat zou je verder nog willen proberen? Ga ervoor. De wereld staat voor je open.
5) Na het geven. Maak contact met andere voormalige mantelzorgers die zich aanpassen aan een leven na de mantelzorg.